Însiyatîfa Yekitiya Demokratîk: Bila komkujiya Êzidiyan bê naskirin

img

WAN – Însiyatîfa Yekitiya Demokratîk, bi boneya salvegera komkujiya Êzidiyan daxuyanî da û bang kir ku bila hemû dewlet komkujiya Êzidiyan nas bikin.

Înîsiyatîfa Yekitiya Demokratîk, di salvegera 11’emîn a komkujiya Êzidiyan ku DAIŞ’ê di 3’ê Tebaxa 2014’an pêk anîbû, daxuyaniyek weşand. Daxuyaniya ku ji aliyê hevserokên însiyatîfê Gulcan Kaçmaz Sayyîgît û Mehmet Kamaç ve hat dayîn de hat xwestin ku komkujiya Êzidiyan bê naskirin. 
 
Di daxuyaniyê de hate bibîrxistin ku gelek komên etnîkî, olî û çandî yên cuda li Rojhilata Navîn demek dirêj e bi hev re dijîn û hate destnîşankirin ku hinek gel bi dehan salan hatine paşguhkirin û hinek komên olî û çandî rastî êrişên hovane hatine. Daxuyaniya Însiyatîfa Yekitiya Demokratîk wiha ye:
 
"Em Jenosîda Êzidiyan ji bîr nakin! 
 
Ji mêj ve li Rojhilata Navîn gelek pêkhateyên cûrbicûr ên etnîkî, bawerî û çandî li rex hev dijîn. Lê bi dehan salan hebûna hin gelan tune hat hesibandin, hin bawerî û komên çandî rastî êrîşên hovane hatin. Di encama van polîtîkayan da bi mîlyonan mirov ji war û barê xwe koçber û sirgûn bûn û bi sed hezaran kesan jiyana xwe ji dest dan. Yek ji gelê ku herî zêde rastî êrîşan hatiye, bêguman gelê Êzidî ye. 
 
Herî dawî, di 3'ê Tebaxa 2014'an de jin û mêr, zarok û keç û xort ji 5 hezaran zêdetîr Kurdên Êzidî li Şengalê ji aliyê DAÎŞ'ê ve hatin qetilkirin. Herwiha bi hezaran mirov hatin revandin, jinên Êzidî wek kole li bazaran hatin firotin, bi hezaran kes hatin koçberkirin, bi neçarî ji welatê xwe hatin bidûrxistin. Li ber çavên hemû cîhanê zilm û zordariyeke bêhempa qewimî, lê di serî de dewletên deverê gelek dewlet û sazî bêdeng man. Di nava bêdengiya mirovahiyê de cardin li dîroka Êzidiyan rûpeleke tarî hat zêdekirin. Lewra gelê me yê Êzidî piştî 73 fermanan vê carê bi fermana 74an bi jenosîdeke nû rastî keraseteke mezin hat. 
 
‘BILA KOMKUJÎ BÊ NASKIRIN’
 
Ligel Êzidiyan, ji ber êrîşên DAÎŞ'ê li derdora Mûsilê gelê Suryan û yên din jî bi zilm û zordariyeke mezin re rûbirû man. Bi van êrîşan li ser hemû gelan xisareke mezin pêk hat û li Rojhilata Navîn keraseteke mirovî qewimî. Her çiqas di ser Jenosîda Êzidiyan re 11 sal jî derbas bin, êrîşên hovanê yên DAÎŞ'ê û hevkariya hin dewletan îro jî di hişûbîra mirovahiyê de wek rûpeleke tarî cihê xwe girtiye. 
 
Êrîşa 3'ê Tebaxa 2014'an di serî de Konseya Mafên Mirovan a Neteweyên Yekbûyî ji aliyên bi dehan dewletan ve wek “jenosîd” hat qebûlkirin. Lê mixabin ku helwest û nêzikatiya dewletên li Rojhilata Navîn hê jî mîsogeriya mafên polîtîk û çandî ya gelê Êzidî û pêkhateyên din nakin, tewdîrên yasayî nagirin. Wek gaveke niyetpakî, divê Jenosîda Êzidiyan ji aliyê hemû dewletên ku Êzidî lê dijîn, teqez were naskirin û ragihandin. Tirkiye jî êdî ne mimkune ku rastiya gelê Êzidî ya li Şengalê paşguh bixe, hewcedariya destpêkeke jinûve nebîne. Mifteya destpêka jinûve bêguman naskirina Jenosîda Êzidiyan e.  
 
Her wiha divê rêz li gelê Êzidî ku tenê dixwaze li Şengalê nasname û baweriya xwe bi awayekî azad biparêze, were girtin. Heta roja îro jî Êzidiyan li hemberî bi dehan fermanan bi têkoşîneke bênavber çand û zimanê xwe parast, mohra xwe ya mayînde li dîroka mirovahiyê xist. Êdî erka jiyanî ya hemû dewlet û saziyan ew e ku divê zarok u jinên Ezidî yên wenda û dîlgirtî di demekî kurt de werin rizgarkirin.  
 
Em di 11emîn salvegera Jenosîda Êzidiyan de cardin hovîtiya li Şengalê bi hezar caran lanet dikin. Komkujiya li dijî xwişk û birayên me yên Êzidî çawa ku heta niha nehat jibîrkirin, em ê tu car nedin jibîrkirin. Lewra fermana 74’an jî nîşanî me da ku siberojeke ewladar û xweştir ancax bi yekîtiyeke neteweyî pêkan e. Bi hêvî û banga yekîtî û piştevaniyê, em em jin û mêr, keç û xort û zarok, pîrejin û kalemêr hemû qurbaniyan bi rêzdarî bi bîr tînin."

Sernavên din

08/08/2025
11:55 Li Şirnexê 3 ton û 112 kîloyên goştê ne bihîjyen hatin tunekirin
11:29 Ermenistan û Azerbaycan dê peymanê mohr bikin
11:01 Ji bo meşa ciwanan bang: Em ê ji ruhê serdema nû re bibin bersiv
10:27 Ji Serokê TÎHV’ê Bakkalci ji bo komîsyona ‘pêşniyarên pêvajoyê’
10:26 Temellî: Meclis dê pêşniyarên komîsyonê qanûnî bike
09:43 'Aştiya civakî ji bo jiyaneke ewle ya jinan girîng e'
09:42 Rûdawê medyaya hewzê jî derbas kir: Banga ‘teslîm bibe’ ya li HPG’iya jiyana xwe ji dest dayî hatiye kirin weşand!
09:17 Îsraîlê ‘plana kontrolkirina Xezeyê’ erê kir
09:10 Li Tatosê bi pêşniyazên jinan projeyên çareseriyê tên pêkanîn
09:02 Nivîskar Kural: Çareserkirina pirsgirêka Kurd tekane rêya jiyîna nasnameya Çerkesan e jî
09:01 Rewşa girtiyê nexweş Mehmet Emîn Çam nebaş e
09:00 Xebatkarên Perî Tekstîlê: Em ê bitêkoşin
09:00 Dozger poşmanîtî li girtî ferz kir: Berdana wî salekê hat taloqkirin
09:00 ROJEVA 8’Ê TEBAXA 2025’AN
07/08/2025
16:57 Li Dihokê goreke komî hate dîtin
16:52 Kurtulmuş: Pêvajo ne pêvajoya mizakereyê ye
16:51 2 jin ji hêla hevjînên xwe ve hatin qetilkirin
16:46 Şaxa ÎHD’a Dêrsimê: Binpêkirinên li bajar gefê li mafê jiyanê dixwin
16:24 Jinên Beluc: Em bang li her kesî dikin ku bibin dengê me
16:01 Li rojnamegera tev li danişînê nebû cezayê kelemçeya elektronîk hat birîn
15:51 Varişli ku tehliyeya wî ji bo 6 mehan hatibû taloqkirin hate berdan
14:43 Meclisa Dayikên Aştiyê ji bo hevdîtina bi Ocalan re dê serlêdanê bikin
14:20 Li Boluyê şewat derket
13:36 Endamê komîsyonê yê DEM Partiyê yê nû bû Celal Firat
13:35 Li Elkê qirkirina daristanan: Xaka welat veguherandin çolistanê
13:07 Ayşegul Dogan: Em di qonaxeke krîtîk de ne û hewcehî bi têkoşînê heye
13:06 Xebatkarên ODTU’yê dest bi grevê kirin
13:05 Xwendekar dê bi rojeva ‘pêvajoyê’ komxebatê li dar bixin
11:52 Berteka gardiyan a li dijî pêvajoyê: Zext li girtiyan kirin, heqaret li Bahçelî kirin
11:44 Saruhan Oluç: Em ê ji bo yasayên entegrasyonê pêşniyaran bikin
11:00 Demokratîk Modernîte bi manşeta ‘Aştî û Civaka Demokratîk’ derket
10:38 Abdulbakî Erdogmuş: Muxatab Ocalan e, divê komîsyon pê re hevdîtinê bike
10:34 Çand û dîroka Kurdan li dîwaran neqişand
10:05 11 salên bêyî Denîz Firat: Heya nefesa xwe ya dawî qeyd kir
09:50 'Şert û merc dê bikin ku îktîdar gavan biavêje’
09:17 Du bira, du zarok, bav û biraziyê xwe winda kir: Em aştiyê dixwazin
09:04 Girtiyê nexweş Latîf Akay bi mirinê re rû bi rû ye
09:03 TUAY-DER: Divê girtî wekî kirdeya pêvajoyê bên dîtin
09:02 Dê li 13 navendan şahî, mitîng û meş bên lidarxistin
09:02 Hestiyên kurê wî di qutiyê de hatibûn radestkirin: Kesên wekî min êşbar aştiyê dixwazin
09:00 ROJEVA 7’Ê TEBAXA 2025’AN
06/08/2025
16:59 Li Girtîgeha Sîncanê bi hinceta ‘protestoya 15’ê Sibatê’ ceza dan 12 girtiyên jin
16:25 Konseya Bajar a Wanê bi tevlibûna 3 hezar kesan civiya
16:11 Zaroka ketî Çemê Hezilê jiyana xwe ji dest da
16:03 Ji ber birîna ceyranê rê girtin
15:41 Dîroka Konferansa Yekhelwestiya Pêkhateyan diyar bû
15:38 Jinên Beluc ji bo windakiriyan meşiyan
14:54 Bi pêşniyara DEM Partiyê wê ji bo komîsyonê 3 kes bên diyarkirin
14:31 Qeyûmê Wanê erse da ber firotinê, TSO’yê îlana wê weşand!
14:19 Bayindir: Ji bo azadiyê divê em yekitiyê ava bikin û rêxistiniya xwe mezin bikin
13:27 Civîna duyemîn a komîsyonê dê ji çapemeniyê re girtî be
13:26 Rojnamegerê Beluc hate girtin
13:17 Li Hindistanê lehî rabû: 14 kes mirin, 100 kes winda ne
12:28 Berdevka Wezîrê Karên Derve yê DYA’yê: Li Sûriyeyê em bi diyalogê re ne
11:45 Qeyûmê Wanê 223 karker ji kar derxist û li şûna wan 84 kesên nû girt kar
11:35 MYK’a DEM Partiyê bi rojeva ‘pêvajo û komîsyonê’ civiya
11:33 Gef li belavkarê rojnameyê xwarin û sîxûrî ferz kirin
11:23 Encamnameya PM’a DBP’ê: Çareseriya pirsgirêka Kurd mifteya jiyaneke aştiyane ye
11:00 Karasu: Heta komîsyon bi Ocalan re neaxive dê fonksiyoneke wê nebe
10:39 Çeteleya JINNEWS’ê: 28 jin hatin qetilkirin û 25 jî bi awayekî guman mirin
10:35 Lubnanê biryara ‘tesfiyekirina hêzên çekdar’ da
10:18 Di salvegera 80’emîn de kesên li Hîroşîmayê hatin qetilkirin hatin bibîranîn
09:57 Li 20 bajaran dê baran bibare
09:27 Berdana girtiya 68 salî ya protez di çokên wê de heye bi hinceta 'werzîş nekiriye' hat taloqkirin
09:00 Aktîvîstên TJA'yê: Aştî dê bi pêşengiya jina azad were avakirin
09:00 'Gel li bendê ye hikûmet gavên zelal biavêje'
09:00 Dixwazin li nava zeviyên findiqan sondaja madenê çêkin
09:00 ROJEVA 6’Ê TEBAXA 2025’AN
05/08/2025
20:34 Komîsyon dê Kalin, Yaşar û Bayraktaroglû guhdar bike
20:23 Komîsyonê pêşnûmaya awayê xebatê bi yekdengî qebûl kir
20:02 Ji AYM'ê der barê 11 rojnamevanan de biryara binpêkirin
17:13 Navê ‘Komîsyona Piştevaniya Netewî, Biratî û Demokrasiyê’ li komîsyonê hat kirin
17:08 Ji ÎHD’ê rapora 2024’an: Herî kêm 26 hezar û 632 binpêkirinên mafan hatin kirin
16:40 Şaredarê Semsûrê li erka xwe hate vegerandin
16:35 Li Elkê şewat derket
16:34 Li Îranê 30 girtî hatin darvekirin
16:06 Wesayîta karkerên demsalî qeza kir: 4 kesan jiyana xwe ji dest dan
16:05 Li Mugla û Aydinê şewat derket
16:00 Hevberdevka HDK’ê: Divê ‘mafê hêviyê’ bê cîbicîkirin
15:38 'Konferansa Yekhelwestiya' gelan: Dê îradeya avakirina Sûriyeya nû derxe holê
15:38 Çalakiya rûniştinê ya jinên Beluc didome
15:37 Gulistan Kiliç Koçyîgît: Divê di pêvajoyên biryardayînê de rêveberiyên xwecihî jî hebin
14:55 UNICEF: Li Xezeyê rojane 28 zarok jiyana xwe ji dest didin
14:43 Li Xezeyê di 24 saetan de 8 kesan ji birçîna jiyana xwe ji dest dan
14:32 Rêya aştiyê ji girtîgehan derbas dibe: Girtiyan berdin
14:01 Li Yemenê hezar û 479 jin hatin qetilkirin, 5 hezar û 618 hezar binpêkirin
12:55 Gundiyên ku faza ceyrana wan hatibû daxistin çalakiya xwe didomînin
11:38 Komîsyona li Meclisê civiya: Êdî dema wê hatiye em bi dengekî bilind biaxivin
11:36 'Ji bo pêşîgirtina li binpêkirinan reformên binesazî pêwîst in'
11:18 Mazlum Ebdî: Bi Sûriyeya nenavendî re her kes dê qezenc bike
10:18 Li dijî Şaredariya Pirsûsê êriş hate kirin
10:17 Ji Înîsiyatîfa Jinan bo komîsyona li Meclisê 5 pêşniyar
09:32 Di hevdîtinan de baweriya bi Ocalan û daxwaza ku dewlet gav biavêje derketin pêş
09:22 Gundiyên ku ceyrana wan hate birîn rê li trafîkê re girtin
09:13 Rêxistinên piştgiriyê didin malbatên girtiyan: Bila girtî bên berdan
09:06 Gundê hatiye jibîrkirin: Ne rê ne jî ceyran heye
09:05 Hêviya gelê Amedê ji komîsyonê: Ji bo demokrastîkbûnê sererastkirinên qanûnî
09:00 ROJEVA 5’Ê TEBAXA 2025’AN
04/08/2025
21:15 Şandeya DEM Partiyê: Nîşeyên ku wekî yên hevdîtinê bin tên belavkirin dûrî rastiyê ne
20:39 Bertek li dijî girtina Komeleya Avestayê