Binpêkirinên mafan ên li Girtîgeha Jinan a Bakirkoyê didomin. Hat zanîn ku girtiyên li dijî zexta lêgerîna nava pêlavan derketin, pêxas diçin gelek cihan û nikarin pêdiviyên xwe yên sereke dabîn bikin. 

  

Çîgdem Ozlu di sala 2016’an de li navçeya Qaxizman a Qersê bi îdiaya “endamtiya rêxistinê” hate binçavkirin û girtin û piştî 6 mehên girtîgehê dîsa hatibû berdan. Di sala 2022’yan de cezayê Çîgdem Ozlu hate erêkirin û dîsa hate girtin. Yek ji jinên mafên wê tên binpêkirin jî Çîgdem Ozlu ye. 

 

Hevjînê Çîgdem Ozluyê, Yaşar Ozlu çû serdana hevjîna xwe û wiha got: “Pêlavên girtiyan derdixînin. Girtî jî ji rêgezên xwe tawîzê nadin û vê sepanê red dikin. Pirsgirêkên dijîn ne tenê ev in. Jinên gardiyan li dijî girtiyan tacîzên fîzîkî û devkî dikin. Dermanên wan nayên dayin. Girtî neçar dimînin ku pêxas biçin her derê. Ji ber lêgerînan, pêxas diçin revîrê jî.” 

 

'NÊZIKATIYEKE CIHÊKAR HEYE’

 

 

Bi domdarî Yaşar Ozlu anî ziman ku di serdemeke ku li ser çareseriya pirsgirêka Kurd nîqaş tên kirin de binpêkirinên li ser girtiyên siyasî zêde bûne. Ozlu, wiha domand: “Li dijî girtiyên siyasî nêzikatiyeke cihêkar heye. Her kes aştiyeke birûmet dixwaze. Ew jinên girtî, ji bo aştiyeke civakî têkoşiyan. Her tim ji bo xwîn neyê rijandin têkoşiyan. Divê malbatên girtiyan li dijî zextan bi hev re têbikoşin. Divê êdî rê li ber zilmê were girtin. Tu zext dê nekarin îradeya girtiyan teslîm bigirin. Girtî cisareta xwe ji berxwedêrên sala 90’î digirin. Çawa ku wê demê nekarîn ji zext û îşkenceyan encamê bigirin, dê niha jî nekarin.” 

 

PARÊZER ALADAG: NAHÊLIN GIRTÎ BIÇIN REVÎRÊ 

 

Endama Komeleya Hiqûqnasên ji bo Azadiyê (OHD) parêzer Şeyma Aladag jî li girtîgehê bi girtiyan re hevdîtin kir û têkildarî hevdîtinê wiha got: “Girtiyên jin nikarin pêdiviyên xwe yên sereke jî pêk bînin. Biryara wezaretê heye ku paketên hîjyenê bidin girtiyan lê rêveberiya girtîgehê bi awayekî keyfî asteng dike. Dema me pirsa çima pedên bihîjyen nayên dayin kirî, ji me re gotin; ‘Em wisa dizanin ku tên dayin, ma nayên dayin?’ Di dema hevdîtinên girtî de lêgerîna nava pêlavan li girtiyan ferz dikin.” 

 

Bi domdarî Şeyma Aladag ev tişt anî ziman: “Piştî rêveberiya girtîgehê guherî, zext zêde bûn. Tevî pirsgirêkên tenduristiyê jî nahêlin girtî biçin revîrê. Dema girtî dixwazin biçin revîrê, kesên nediyar e ka çi ne tên pêşiya qawîşan û ji girtiyan re dibêjin ‘derdê xwe bibêjin ka çi ye, em ê ji we re dermanan bînin.’ Dema girtî dermanên psîkiyatrûk bi kar tînin, du gardiyan li cem wan disekinin û bi kameraya destan ji bo nava dev bikişînin, kontrol dikin. Dema dixwazin têkildarî van pirsgirêkan hevdîtinê bikin jî li odeya hevdîtinê dikin li ser pêyan tên sekinandin û jê dixwazin daxwazên xwe bi vî awayî bibêjin. Dema me sedema vê pirsî jî ji me re gotin; ‘jixwe divê bi kurt û kurmancî bibêjin û biçin.’ Banga me ji bo partiyên siyasî û rêxistinên civaka sivîl ewe ku li dijî van binpêkirinan bi hestiyarî tevbigerin û bêdeng nemînin.” 

 

MA / Ferhat Sezgîn