AYM'den 'yeniden yargılama' kararı

img
ANKARA - AYM, yeniden yargılamalarda "hükümlü statüsünün kalkamayacağına" dair emsal bir karara imza attı. Karar şerh düşen 4 üye, AİHM kararlarına atıfta bulunarak, yargılamanın bağımsız bir süreç olduğunu kaydetti. 
 
Anayasa Mahkemesi (AYM), Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) "yeniden yargılamalarda hükümlü statüsünün kalkacağına" dair kararına aykırı bir hükme imza attı. AYM, yeniden yargılamalarda, kişinin hükümlü statüsünün kalkmayacağını emsal bir kararla imza altına aldı. AYM Başkanı dahil 15 üyenin lehe oy verdiği karara karşı 4 üye ise karşı oy kullanarak, karara şerh düştü. 
 
Karar, 23 Eylül 2006'da Iğdır'da polisevi yakında bomba yüklü aracın patlatılması sonrası olaydan sorumlu tutulan taksici Yaşar Alat dosyasında verildi. Olayın ardından, olayın şüphelileri arasında olduğu iddia edilen Alat'ın aracı polis tarafından takibe alındı. Alat'ın taksisinin izlenmesi sırasında, rutin kontrol noktasına yaklaşmadan güzergâhını değiştirdiği, kaçtığı, duvara çarptığı ve kaza yerinde el bombası ve silah bulunduğuna dair polis tutanağı tutuldu. 25 Nisan 2007'de "örgüt üyesi olmak" ve "tehlikeli madde bulundurmaktan" hakkında iddianame hazırlanan Alat hakkında 4 Ağustos 2008'de "devletin birliğini bozma, kasten öldürme, yaralama ve kamu malına zarar verme" gibi suçlamalarla ikinci bir iddianame hazırlandı. İddianameleri kabul eden Erzurum 2'nci Ağır Ceza Mahkemesi, 27 Ağustos 2009'da Alat'a "devletin birliğini bozma ve nitelikli kasten öldürme" suçlamasından iki kez ağırlaştırılmış müebbet hapis ve toplam 110 yıl 8 ay hapis cezası verdi. Mahkeme, Alat'ın "örgüt üyesi olmak" suçlamasının üzerine atılı suçların bir unsuru olması nedeniyle bundan ceza vermedi. Karar 1 Kasım 2010'da Yargıtay 9'uncu Ağır Ceza Mahkemesi tarafından onandı. 
 
AİHM'DEN İHLAL KARARI
 
Alat, adil yargılama hakkının ihlaline yönelik yaptığı başvurularda iç hukuk yollarının tükenmesi üzerine 24 Mart 2021'de AİHM'e başvurdu. AİHM, 29 Haziran 2021 tarihinde açıkladığı "Alat/Türkiye" kararında, ihlal kararı verdi. AİHM, mahkûmiyette belirleyici olan tanık C.A.'nın duruşmada sorgulanmaması nedeniyle başvurucunun adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine hükmetti. 
 
YENİDEN YARGILAMA SÜRECİ
 
AİHM kararı sonrası Alat 19 Ağustos 2021'de Erzurum 2'nci Ağır Ceza Mahkemesi'nden yeniden yargılama ve infazının durdurulması talebinde bulundu. Yeniden yargılama talebini 1 Eylül 2021'de kabul eden mahkeme, "dosyanın geldiği aşama" gerekçesiyle reddetti. Yargılama safhasında infazın durdurulması talebi reddedilen Alat, 17 Aralık 2021'da itirazda bulunduğu Erzurum 3'üncü Ağır Ceza Mahkemesi de 23 Aralık 2021'de talebi reddetti. Bu karar üzerine Alat 30 Aralık 2021'de AYM'ye bireysel başvuruda bulundu. 
 
AYM başvurusu devam ederken, Alat'ın yargılanmasına devam edildi. Yargılama sonucu önceki hükmünden dönen mahkeme, 5 Haziran 2023'te Alat'a "örgüte üye olma" iddiasından 8 yıl 4 ay hapis cezası verdi, diğer suçlamalardan ise beraatine karar verdi. Cezanın infaz süresini dikkate alan mahkeme, hükümle birlikte Alat'ın tahliyesine karar verdi. 
 
AYM: İHLAL YOK
 
AYM, yaklaşık 3 yıllık incelemenin ardından "infaz durdurma" başvurusunu karara bağlayarak emsal bir karara imza attı. AYM, yeniden yargılamada "önceki mahkûmiyet kararının ortan kalkmayacağını", başvurucunun hakkının ihlal edilmediğine karar verdi. Başvuruyu Anayasa'nın 19'uncu Maddesi'nin ikinci fıkrasındaki "mahkemelerce verilmiş hürriyeti kısıtlayıcı cezaların yerine getirilmesi" hükmünü kapsamında inceleyen AYM, infazın hukuka uygun bir mahkûmiyet kararına dayandığını ve yeniden yargılama talebinin kabul edilmesinin eski hükmün hukuki varlığını ortadan kaldırmadığını savundu. 
 
AYM, AİHM'in ihlal kararının mahkûmiyet ile infaz arasındaki bağı koparmadığını, Alat'ın yeniden yargılama sürecinde suç isnadı altında değil, hükümlü statüsünde olduğunu ileri sürdü. AYM; infazın devamının Anayasa'nın 19'uncu Maddesi'ne aykırılık teşkil etmediğini, kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edilmediğine karar verdi. 
 
AYM BAŞKANI ÖZKAYA ALEYHE OY KULLANDI
 
Anayasa Mahkemesi Başkanı Kadri Özkaya dahil 15 üyenin oy birliğiyle alınan karara karşı 4 üye karşı oy kullandı. Hasan Tahsin Gökcan, Engin Yıldırım, Yusuf Şevki Hakyemez ve Kenan Yaşar karşı oy kullanarak karara muhalefet şerhi düştü. Üyeler, şerhlerinde "infazın devamının kişi hürriyeti ve güvenliği hakkını ihlali" olduğunu belirtti. Karşı oy kullanan üyeler, muhalefet şerhinde "yeniden yargılamanın esaslı bir kusurun giderilmesi için yapıldığını, AİHM’in tanık sorgulama hakkı ihlali kararının mahkûmiyetin dayanağını çürüttüğünü kaydetti. 
 
SUÇ İSNADI VE MASUMİYET KARİNESİ
 
Karşı oy kullanan üyeler, AİHM kararından sonra Alat'ın "hükümlü değil, suç isnadı altında olduğunu" vurgulayarak, kararın masumiyet karinesini zedelediğini kaydetti. AİHM’in Dicle ve Sadak/Türkiye kararına atıfta bulunan üyeler, şerhlerinde yeniden yargılamanın bağımsız bir süreç olduğu ve "hükümlü statüsünün sürdürülemeyeceği" belirtti. 
 
HUKUKA UYGUNLUK SORUNU
 
Muhalefet şerhi düşen üyeler, AİHM’in ihlal kararının yargılamanın hakkaniyetini zedeleyen bir kusur tespit ettiğine dikkat çekerek, infazın sürdürülmesinin yeni bir hak ihlali  doğurduğunu görüşünü dile getirdi. 
 
Üyeler, AYM'nin bu yaklaşımının bireysel başvuru sisteminin güvenirliğini zedelediğini vurguladı. Üyeler, infazın durdurulması ve suç isnadına bağlı tutulma değerlendirmesi yapılması gerektiğini belirtti.
 
Karar, Resmî Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı.
 
MA / Fırat Can Arslan 
 
 
 
 

Diğer başlıklar

20:27 Adalet Kaya: Barışı kadınlar inşa edecek
20:02 CPT: Türkiye Amêdiyê kırsalını 26 kez bombaladı
19:36 DEM Parti Eş Genel Başkanları, Devlet Bahçeli ile görüşecek
19:18 Kayyım kadınlara hukuki destek sağlayan protokolü feshetti
18:59 Ahmet Özer tahliye edilmedi
18:10 DEM Parti ve Gelecek Partisi görüşmesi sona erdi
18:06 Çatışmalı süreçler tartışıldı: Karşılıklı güven çok önemli
17:43 Vanspor maçı öncesi tehditvari açıklama
17:00 Çimento fabrikasının ÇED sürecine itiraz
16:54 Erdoğan 10 yılı 'Aile Yılı' ilan etti
16:24 DEM Parti ve Gelecek Partisi görüşmesi başladı
16:22 Şirnex’te 'hasta tutsaklara özgürlük' çağrısı
16:07 Bahçeli: Erdoğan'ın caymaya hakkı yoktur
15:59 DEM Parti'den 'toplumsal mutabakat' çağrısı
15:54 KATDER kongresini yaptı
15:51 İşçiler 13 gündür eylemde: Kazanana kadar susmuyoruz
15:04 S ve Y tipi cezaevlerinin kapatılması için kanun teklifi
15:00 Maden kirliliği soruşturmasında takipsizlik kararı
14:59 Koğuş tellerini söken 47 tutsağa seri cezalar
14:28 KESK: Yiğiter’e saldıranların arkasındaki güçleri açığa çıkarın
13:52 Halkın tepkisi üzerine JES toplantısı iptal edildi
13:37 Amed'de 'Kadın Emek ve Kültür Sanat Buluşması' başladı
13:24 Meslektaşlarının katledilmesini protesto eden gazeteciye soruşturma
13:15 Yaşam hakkı savunucuları sokaktaki hayvanlar için açlık grevinde
13:05 Ayşegül Doğan: Meclis Başkanı komisyon için sorumluluk almalı
12:45 Aleyna Çakır davasında keşif talebine ret
12:30 Barcelona, Kuzey ve Doğu Suriye'de ‘Umut Ligi’ projesi başlattı
12:14 20 cezaevine dair rapor: 2 kişi 1 ranzada yatıyor
11:52 13’üncü Engelsiz Film Festivali başladı
11:46 Şam’dan Çinli şirketle 20 yıllık yatırım anlaşması
11:21 Hanehalkı enflasyon beklentisi arttı
11:21 İmamoğlu'nun fotoğraf, görüntü ve sesine yasak getirildi
11:14 Koğuşa yerleştirilen kameraya karşı 'tek kollu' direniş
10:41 Ailelerden İmralı başvurusu
10:23 Tülay Hatimoğulları: Kayyım yasası lağvedilmeli, yerel yönetimler güçlendirilmeli
10:18 Balıkesir'de bir kadın katledildi
09:55 ‘Kürt Dirilişi’ belgeseli internet sitesi açıldı
09:35 Menzione: Öcalan başlatmak istediği değişimi dışarıdan yönetebilmeli
09:29 Temel: İktidarın çekingenliği çözüm karşıtlarını cesaretlendiriyor
09:23 Çatışmalarda yakınlarını yitirenlerin talebi: Özgürlük ve barış
09:21 Yayınevi sahibi ve çalışanına 'kitap' davası
09:19 Tutsakların görüntülü görüşme hakkına 'teknik eksiklik' engeli
09:16 Altun’un cezaevi arkadaşı: Hiçbir koşulda taviz vermezdi
09:13 ÖHD Eş Genel Başkanı: 'Umut hakkı'nın uygulanması elzem
09:12 Tarihçi Ulugana: Çözüm Lozan'ı lağvetmek değil, demokratik bir anayasanın teşkilidir
09:09 Çelenk: Yeni süreçte bağımsız muhafazakar STÖ'lere de ihtiyaç var
09:08 'Bir Heykelin Gölgesinde' kadın mücadelesi
09:07 Valilikten koçerlerin yaylalara gidişine yasak
09:04 Kürtçe oyuna salon engelinin gerekçesi: Müdür uygun görmedi!
09:02 Gabar’daki tahribatın uydu fotoğrafları
09:02 DGD Yardımcısı Taş: Öcalan'a güveniyoruz, katkı sunmaya hazırız
09:00 23 MAYIS 2025 GÜNDEMİ
08:00 İBB'ye 4’üncü dalga operasyonu: 49 kişiye gözaltı kararı
22/05/2025
23:10 Vanspor, Elazığspor’u 4-1’lik skorla yendi
22:59 Özerk Yönetim heyeti Paris’te parlamenterlerle görüştü
22:44 MESEM cinayeti davasında savcı ve sanık duruşmaya katılmadı
22:13 Kürt siyasetçi Çağro Mêrdîn’de toprağa verildi
21:34 İsrail, Lübnan'ın güneyine saldırdı
21:16 Çalıştırıldığı inşaattan düşen 12 yaşındaki çocuk entübe edildi
20:37 İBB'ye yönelik bir operasyon daha: 7 kişiye tutuklama talebi
20:06 ABD'de uçak düştü
20:00 İzmir'de 'Kent hakkı bağlamında göç, mültecilik ve dönüşüm meselesi' paneli
19:49 PKK kararı sonrası MGK ilk kez toplandı
19:16 Süveyde'de patlama: 2 ölü
19:13 Otel yangınında bakan yardımcısına soruşturma izni verilmemesi kararına itiraz
19:11 Vanspor-Elazığspor maçı öncesi stadyumda gerginlik
19:01 Öznur Değer: Gazeteciliğe devam edeceğim
18:52 DEM Parti ve AKP görüşmesinde hangi konular gündeme geldi?
18:16 Agirî’de Kürt Dil Bayramı kutlaması
18:11 Erzingan’da şüpheli ölüm
18:04 Gever’de ‘Kadın Tarihi’ atölyeleri
17:54 Rojin Kabaiş’in aile ve avukatları dosya savcısı ile görüştü
17:47 Süreç gündemli DEM Parti PM toplantısında neler tartışıldı?
17:27 Pîran’da 4 bölge ‘Özel Güvenlik Bölgesi’ ilan edildi
17:23 Çocuklarını rehin alan Alpaslan’ın davasında görevsizlik kararı
17:18 Baro başkanına tehdit davasında ev hapsi
16:26 DEM Parti’den grevdeki Toros Tarım işçilerine ziyaret
16:22 MHP'li Yıldız: İnfaz düzenlemesi KHK mağdurlarını da kapsamalı
16:19 Kadınların barış sürecine aktif katılımı için Meclis Araştırması talebi
16:10 Colemêrg’de 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı açıklaması
15:22 Fatma Oğur’u katleden failin yeniden yargılandığı dava görüldü
15:18 ‘Tecrit kaldırılsın, hasta tutsaklar serbest bırakılsın’
14:41 Savunma Bakanlığı’ndan açıklama: Saldırılar sürecek
14:34 Mülteci hakları savunucusu Taha Elgazi'nin sınır dışı edilmesine tepki
14:19 Sibel Ayğan'ı katleden erkeğe ağırlaştırılmış müebbet
14:13 Ege Üniversite Hastanesi çalışanları iş bıraktı
14:04 Amed Kent Konseyi Çocuk Meclisi ilan edildi
14:00 Erdoğan’da anayasa açıklaması: Tekrar seçilme gibi bir derdim yok
13:11 DYO işçileri greve çıktı
13:07 Temel Conta işçileri: Saldırılar kararlılığımızı artırıyor
12:55 Gazeteci Öznur Değer tahliye edildi
12:11 ÇED sürecini beklemeden otel inşaatını bitirdiler
12:02 MB enflasyon tahminlerinde değişikliğe gitmedi
11:59 Silahlı saldırıya uğrayan Yiğiter'in tedavisi sürüyor
11:52 Gazeteciye cinsiyetçi hakaretlerde bulunan polise takipsizlik
11:32 AKP'li Alagöz'ün madeni suyu zehirliyor, yetkililer izliyor
11:31 Ali Haydar Kaytan ve Rıza Altun’un ailelerinden teşekkür mesajı
10:32 Bakırhan: Ya Kürt-Türk ilişkilerini yeniden kuracağız ya da tükenip gideceğiz
10:03 İstanbul’da gözaltına alınanlar adliyeye sevk edildi
09:49 Yazar Gretchen Dutschke-Klotz’dan Öcalan’a destek açıklaması
09:17 Mahkeme valiliğin Şêx Seîd yasağı kararını iptal etti
09:09 Amed'de sürecin nabzı: Öcalan'ı Meclis'e çağırıp özgürlüğünü sağlamıyorlar!
09:08 'Cezaevlerinde infaz değil, öldürme politikası uygulanıyor'
09:07 Asker kurşunuyla katledildi: Jandarmadan 'evi kaçak mı değil mi' talebi
09:06 Besta yok ediliyor
09:02 'Haksız tahrik' indirimi failleri cesaretlendiriyor
09:01 Cemile Çağırga'nın annesi: 2 çocuğum katledilmesine rağmen barış diyorum
09:00 22 MAYIS 2025 GÜNDEMİ
07:54 Ege Denizi’nde 6.0 büyüklüğünde deprem
21/05/2025
23:55 Tayyip Temel: Sürecin inisiyatifi Sayın Öcalan’da
23:45 İsrail saldırılarında 63 Filistinli katledildi
23:26 Rusya: Ukrayna'da ilk önce ateşkesin sağlanması yaklaşımına karşıyız
22:48 Hacettepe Üniversitesi öğrencilerine ırkçı saldırı
21:36 ‘Kent Uzlaşısı’ davasındaki karara tepki: Kazanan biz olacağız
21:14 İBB soruşturmasında bir şirkete daha kayyım atandı
20:57 ‘Kent Uzlaşısı’ davasından tahliye çıkmadı
20:46 Kadın Zamanı Derneği: Şiddetsiz yaşam için mücadele edeceğiz
20:31 Kürt Dil Bayramı etkinlikleri devam ediyor
20:11 RTÜK'ün yeni üyeleri seçildi
19:41 Gazze'de devre dışı kalan hastane sayısı 20'ye yükseldi
19:17 Şirnex’te doğa talanına karşı yürüyüş
19:10 Tutsak öğrenciler için eylem
19:04 KHK eylemi 332'nci haftasında
19:02 Wan’da 38 örgütten çağrı: Hasta tutsaklar serbest bırakılsın
18:31 Kürt Dil Bayramı kapsamında dengbêj dinletisi
18:25 Seyithan Durdu’yu öldürmekten yargılanan asker: Kürtçe konuşsa bile bir vatandaşın ölümüne üzüldüm!
18:20 ‘Askerler Kürtçe dil derneğine gelip hukuka aykırı yorumlar yaptılar’
18:12 Neşet Güven 31 yılın ardından tahliye edildi
17:45 Fırtına Vadisi davası görüldü
17:42 Avukat Ruken Gülağacı’na ev hapsi
17:18 Hasta tutsak Koyuncu'nun tahliyesi 9 ay ertelendi
16:42 Eş genel başkanlardan Tekik’in ailesine ziyaret
16:36 DEM Partili Livan Orman serbest bırakıldı
16:28 DEM Parti'den grevdeki işçilere dayanışma ziyareti
15:16 Yüksel Koç tutuklandı
14:49 AB ülkeleri 'savunmayı güçlendirme' konusunda uzlaştı
14:44 HSK seçiminin iptali için AYM’ye başvuru
14:43 Wan'da zırhlı araç motosiklete çarptı: 2 yaralı
14:35 İmamoğlu protestoları raporu: İşkence yasağı ihlal edildi
14:21 Tahliye edilmeyen Saymadi: HDK toplumsal bir örgütlenmedir
14:03 'Etkin pişmanlıktan' ifade veren Yıldız tahliye oldu
13:59 Asker ve polis annelerine çağrı: El ele verelim
13:54 Eş genel başkanlardan Sağlam'ın taziyesine ziyaret
13:12 Çerkes Soykırımı 161. yılında: Yüzleşme çağrısı
12:32 Çankaya Belediyesi’nin köpek katliamı protesto edildi
12:19 Kayyım Tekbıyıkoğlu merkeze çekildi
11:57 Katledilen meslektaşlarını anan gazetecilere soruşturma
11:46 Savcı gazeteciye beraat kararını istinafa taşıdı
10:38 İsimsiz örgütün propagandasından tutuklandılar
10:37 Halide Türkoğlu: Komisyonda kadınlar öncü olmalı