Öcalan'ın avukatı: 'Umut hakkı' için hukuk politikasında değişikliğe gidilmeli

İSTANBUL - Abdullah Öcalan'ın avukatlarından Cengiz Yürekli, "Türkiye, 'umut hakkı’ için hukuk politikasında değişikliğe gitmek ve AİHM'in ihlal kararının gereğini yapmak zorundadır" dedi. 
 
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) 2014'te Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'a şartlı tahliye imkânı olmaksızın verilen "ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilmesini", Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) 3'üncü maddesinde düzenlenen "işkence yasağına" aykırı bularak, ihlal kararı verdi. AİHM, ihlale neden olan uygulamaya dair yasal düzenleme yapılarak, ihlalin ortadan kaldırılmasını istedi. Ancak, Türkiye aradan geçen süreye rağmen ihlalin sonuçlarını ortadan kaldırmaya yönelik yasal düzenleme yapmadı. Hukuk ve insan hakları örgütlerinin başvurusu üzerine Türkiye'nin adım atmamasını gündemine alan Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi de düzenleme için 2025'in Eylül ayına kadar Türkiye'ye süre tanıdı. 
 
Türkiye'de sivil toplum örgütlerinin ve hukuk örgütlerinin gündeminde olan konuya ilişkin geçtiğimiz günlerde aralarında baroların bulunduğu 46 sivil toplum örgütü, “umut hakkı”na ilişkin yasal düzenleme yapılmasını bir kez daha talep etti. Bu yönde yasal değişikliklerin yapılması için Abdullah Öcalan'ın savunmasını üstelenen Asrın Hukuk Bürosu'nun da girişimleri sürüyor. 
 
 
Asrın Hukuk Bürosu avukatlarından Cengiz Yürekli, yapılan açıklamayı ve “umut hakkı” kararını değerlendirdi. Abdullah Öcalan’ın muhataplığında gelişen sürecin tüm coğrafyaya barış, demokrasi ve özgürlük vadettiğini belirten Yürekli, "Herkes kendi haklarının korunduğu ve daha ileriye taşınması için üzerine düşen görev ve sorumluluğu yerine getirmek için çaba göstermeli" dedi. 
 
"Umut hakkı" kavramının infaz sistemine ait bir kavram olduğunu vurgulayan Yürekli, başta Avrupa'da olmak üzere dünyada, infaz sisteminde “umut hakkı”nın uygulanmamasının insanlık onuruna aykırı kabul edildiğini kaydetti. Bu hakkın sağlanmamasının bir çeşit işkence olduğunu belirten Yürekli, "Bir çeşit işkence olarak görülen bu uygulamanın bütün sistemlerden kaldırılması, demokratik hukukun, modern hukukun bir gereğidir. Türkiye'de bu cezanın uygulanması daha çok politik sebeplerle kendisine yer buldu ve bunda ısrar edilmesi de tamamen politik sorunlarla ilgilidir" ifadelerini kullandı. 
 
'SAYIN ÖCALAN İLE SINIRLI KALMADI'
 
Türkiye'de idam cezasının kaldırılması ve yerine ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının getirilmesinin Abdullah Öcalan'ın Türkiye'ye getirilmesinden sonra atılan bir adım olduğuna işaret eden Yürekli, "AİHM'in ihlal kararı verdiği, ölünceye kadar cezaevinde kalabilir şeklindeki infaz yasası, Sayın Öcalan için getirildi. Bu uygulama evrensel hukuka aykırı bir durumdur. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası, Sayın Öcalan için getirilse de onunla sınırlı kalmadı ve şuan bütün Türkiye mevzuatını etkilemiş durumda. Nasıl ki bu hukuka aykırı 20005 sayılı Öcalan yasaları, Türkiye infaz hukukunu şekillendirdi ise bundan çıkış yolu da Sayın Öcalan şahsında gerçekleşecek. ‘Umut hakkı’nın tesis edilmesi, 4 bine yakın mahpusun bu işkence halinden kurtulması, Sayın Öcalan merkezli yapılacak değişikliklere bağlıdır. Sayın Öcalan'ın ‘umut hakkı’ için Türkiye hukuk politikasında değişikliğe gitmek durumunda, AİHM'in ihlal kararının gereğini yapmak zorundadır" ifadelerini kullandı. 
 
'MEVZUAT DEĞİŞİKLİĞİ YAPILMALI'
 
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'a yönelik ihlal kararının Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin önünde durduğunu ifade eden Yürekli, "Türkiye'nin bu konuda mevzuatta değişiklik yapması gerekiyor. ‘Umut hakkı’nın kavramsallaştırması Sayın Öcalan şahsında gündeme geldi ve bu ceza sisteminin kaldırılması da Sayın Öcalan şahsında söz konusu olacak. 22 Ekim 2024 tarihinde başlayan siyasi mecralarda gelişen tartışmalarda, Kürt sorunu çözümü ve Sayın Öcalan'ın umut hakkı bağlamında ciddi şekilde umut vadediyor. Birçok kurumun, hak örgütünün bir araya gelerek bir inisiyatif alması, Türkiye'nin demokratikleşmesi ve infaz hukuku açısından çok değerlidir" diye konuştu. 
 
'UMUT HAKKI DEMOKRATİKLEŞME İLE İLGİLİDİR'
 
Aralarında barolarında bulunduğu 46 kurumun “umut hakkı” ile ilgili yaptığı açıklamayı anımsatan Yürekli, demokratik hukukun tesis edilmesinde sivil toplum örgütlerinin rolünün çok önemli olduğunu vurguladı. Yürekli şöyle devam etti: "Açıklamayı yapan kurumların bütün ideolojik bagajlardan soyutlanmış, tamamen objektif hukukun hak talebini kendi merkezine alan bir açıklamaydı. Şunun ismini açık bir şekilde koymak gerekiyor. ‘Umut hakkı’ Kürt sorunu bağlamında tartışılmaya başladı ve Sayın Öcalan şahsında dile getirildi. Fakat şunu bilmek gerekiyor ne Kürt sorunu sadece Kürtlerle ilgilidir ne de Sayın Öcalan'ın hukuki durumu sadece onunla ilgilidir. Bu tamamen Türkiye'nin demokratikleşmesi ile ilgilidir, Türkiye'nin hukuka uyarlanması ile ilgilidir. Bütün Türkiye yurttaşlarını demokratik bir hukuk kapsamına alma çabasıyla ilgili bir tutumdur." 
 
'BÜTÜN HERKES SORUMLULUK ALMALI'
 
Hukukun, siyaset ve toplumsal gelişmelerden de bağımsız olmadığının altını çizen Yürekli, Kürt sorunun çözümünün hukukun demokratikleşmesiyle mümkün olduğunu kaydetti. Yürekli, şunları dile getirdi: "Yapılan açıklamayı sadece 46 kurumun değil, bunun dışında Türkiye'de bulunan diğer farklı kurumlarında burada olması gerekirdi. Neden sadece 11 baro buradayken, 80 ili kapsayan diğer barolar yok. Esas bunu tartışmamız gerekir. Bu açıklama sadece bir başlangıçtı. Yasaların değişikliğinin gerçekleştirilmesi parlamentonun görevi olduğu kadar; siyasal parti, sivil toplum örgütleri ve derneklerin de sorumluluğudur. Bundan sonra bu çağrıyı büyüterek kolektif bir mücadele ve seferberlik içerisine girmemiz gerekiyor."
 
'SÜREÇ BARIŞ VE ÖZGÜRLÜK VADEDİYOR'
 
Türkiye'de yaşanan anti demokratik tüm uygulamaların Kürt sorunun çözümsüzlüğünden kaynaklandığını vurgulayan Yürekli, şöyle devam etti: "Tüm bu hukuksuzlukların temelinin Kürtlerin hak taleplerini engellemeye dönük olduğunu görüyoruz. Bu antidemokratik uygulamalar sadece Kürtleri etkilemiyor bütün ülke yurttaşlarını geriye çeken bir duruma geldi. Çözümsüzlük üzerine kendini inşa eden bir mevzuat durumu söz konusu. Bu Kürt sorunun çözülmesiyle mümkündür. Doğrudan demokrasi, ancak hukuk zemininde kendini güvenceye alabilir. Bu başta anayasal güvence olmak üzere diğer mevzuatlarında demokratikleşmesini beraberinde getirecektir. Bu nedenle her ne kadar Kürt sorunu adı Kürt'ten gelse de bu salt Kürtlerin sorunu değildir. Sayın Öcalan muhataplığında gelişen süreç sadece Kürt halkına barış ve özgürlük vadetmiyor, tüm coğrafyaya demokrasi, barış ve özgürlük vadediyor. Bunun için herkes, kendi haklarının korunduğu ve daha ileriye taşınması için çaba göstermelidir."
 
MA / Esra Solin Dal
 

Diğer başlıklar

20:44 'Faille aynı kampüste bulunmayı reddediyoruz'
20:27 Adalet Kaya: Barışı kadınlar inşa edecek
20:02 CPT: Türkiye Amêdiyê kırsalını 26 kez bombaladı
19:36 DEM Parti Eş Genel Başkanları, Devlet Bahçeli ile görüşecek
19:18 Kayyım kadınlara hukuki destek sağlayan protokolü feshetti
18:59 Ahmet Özer tahliye edilmedi
18:10 DEM Parti ve Gelecek Partisi görüşmesi sona erdi
18:06 Çatışmalı süreçler tartışıldı: Karşılıklı güven çok önemli
17:43 Vanspor maçı öncesi tehditvari açıklama
17:00 Çimento fabrikasının ÇED sürecine itiraz
16:54 Erdoğan 10 yılı 'Aile Yılı' ilan etti
16:24 DEM Parti ve Gelecek Partisi görüşmesi başladı
16:22 Şirnex’te 'hasta tutsaklara özgürlük' çağrısı
16:07 Bahçeli: Erdoğan'ın caymaya hakkı yoktur
15:59 DEM Parti'den 'toplumsal mutabakat' çağrısı
15:54 KATDER kongresini yaptı
15:51 İşçiler 13 gündür eylemde: Kazanana kadar susmuyoruz
15:04 S ve Y tipi cezaevlerinin kapatılması için kanun teklifi
15:00 Maden kirliliği soruşturmasında takipsizlik kararı
14:59 Koğuş tellerini söken 47 tutsağa seri cezalar
14:28 KESK: Yiğiter’e saldıranların arkasındaki güçleri açığa çıkarın
13:52 Halkın tepkisi üzerine JES toplantısı iptal edildi
13:37 Amed'de 'Kadın Emek ve Kültür Sanat Buluşması' başladı
13:24 Meslektaşlarının katledilmesini protesto eden gazeteciye soruşturma
13:15 Yaşam hakkı savunucuları sokaktaki hayvanlar için açlık grevinde
13:05 Ayşegül Doğan: Meclis Başkanı komisyon için sorumluluk almalı
12:45 Aleyna Çakır davasında keşif talebine ret
12:30 Barcelona, Kuzey ve Doğu Suriye'de ‘Umut Ligi’ projesi başlattı
12:14 20 cezaevine dair rapor: 2 kişi 1 ranzada yatıyor
11:52 13’üncü Engelsiz Film Festivali başladı
11:46 Şam’dan Çinli şirketle 20 yıllık yatırım anlaşması
11:21 Hanehalkı enflasyon beklentisi arttı
11:21 İmamoğlu'nun fotoğraf, görüntü ve sesine yasak getirildi
11:14 Koğuşa yerleştirilen kameraya karşı 'tek kollu' direniş
10:41 Ailelerden İmralı başvurusu
10:23 Tülay Hatimoğulları: Kayyım yasası lağvedilmeli, yerel yönetimler güçlendirilmeli
10:18 Balıkesir'de bir kadın katledildi
09:55 ‘Kürt Dirilişi’ belgeseli internet sitesi açıldı
09:35 Menzione: Öcalan başlatmak istediği değişimi dışarıdan yönetebilmeli
09:29 Temel: İktidarın çekingenliği çözüm karşıtlarını cesaretlendiriyor
09:23 Çatışmalarda yakınlarını yitirenlerin talebi: Özgürlük ve barış
09:21 Yayınevi sahibi ve çalışanına 'kitap' davası
09:19 Tutsakların görüntülü görüşme hakkına 'teknik eksiklik' engeli
09:16 Altun’un cezaevi arkadaşı: Hiçbir koşulda taviz vermezdi
09:13 ÖHD Eş Genel Başkanı: 'Umut hakkı'nın uygulanması elzem
09:12 Tarihçi Ulugana: Çözüm Lozan'ı lağvetmek değil, demokratik bir anayasanın teşkilidir
09:09 Çelenk: Yeni süreçte bağımsız muhafazakar STÖ'lere de ihtiyaç var
09:08 'Bir Heykelin Gölgesinde' kadın mücadelesi
09:07 Valilikten koçerlerin yaylalara gidişine yasak
09:04 Kürtçe oyuna salon engelinin gerekçesi: Müdür uygun görmedi!
09:02 Gabar’daki tahribatın uydu fotoğrafları
09:02 DGD Yardımcısı Taş: Öcalan'a güveniyoruz, katkı sunmaya hazırız
09:00 23 MAYIS 2025 GÜNDEMİ
08:00 İBB'ye 4’üncü dalga operasyonu: 49 kişiye gözaltı kararı
22/05/2025
23:10 Vanspor, Elazığspor’u 4-1’lik skorla yendi
22:59 Özerk Yönetim heyeti Paris’te parlamenterlerle görüştü
22:44 MESEM cinayeti davasında savcı ve sanık duruşmaya katılmadı
22:13 Kürt siyasetçi Çağro Mêrdîn’de toprağa verildi
21:34 İsrail, Lübnan'ın güneyine saldırdı
21:16 Çalıştırıldığı inşaattan düşen 12 yaşındaki çocuk entübe edildi
20:37 İBB'ye yönelik bir operasyon daha: 7 kişiye tutuklama talebi
20:06 ABD'de uçak düştü
20:00 İzmir'de 'Kent hakkı bağlamında göç, mültecilik ve dönüşüm meselesi' paneli
19:49 PKK kararı sonrası MGK ilk kez toplandı
19:16 Süveyde'de patlama: 2 ölü
19:13 Otel yangınında bakan yardımcısına soruşturma izni verilmemesi kararına itiraz
19:11 Vanspor-Elazığspor maçı öncesi stadyumda gerginlik
19:01 Öznur Değer: Gazeteciliğe devam edeceğim
18:52 DEM Parti ve AKP görüşmesinde hangi konular gündeme geldi?
18:16 Agirî’de Kürt Dil Bayramı kutlaması
18:11 Erzingan’da şüpheli ölüm
18:04 Gever’de ‘Kadın Tarihi’ atölyeleri
17:54 Rojin Kabaiş’in aile ve avukatları dosya savcısı ile görüştü
17:47 Süreç gündemli DEM Parti PM toplantısında neler tartışıldı?
17:27 Pîran’da 4 bölge ‘Özel Güvenlik Bölgesi’ ilan edildi
17:23 Çocuklarını rehin alan Alpaslan’ın davasında görevsizlik kararı
17:18 Baro başkanına tehdit davasında ev hapsi
16:26 DEM Parti’den grevdeki Toros Tarım işçilerine ziyaret
16:22 MHP'li Yıldız: İnfaz düzenlemesi KHK mağdurlarını da kapsamalı
16:19 Kadınların barış sürecine aktif katılımı için Meclis Araştırması talebi
16:10 Colemêrg’de 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı açıklaması
15:22 Fatma Oğur’u katleden failin yeniden yargılandığı dava görüldü
15:18 ‘Tecrit kaldırılsın, hasta tutsaklar serbest bırakılsın’
14:41 Savunma Bakanlığı’ndan açıklama: Saldırılar sürecek
14:34 Mülteci hakları savunucusu Taha Elgazi'nin sınır dışı edilmesine tepki
14:19 Sibel Ayğan'ı katleden erkeğe ağırlaştırılmış müebbet
14:13 Ege Üniversite Hastanesi çalışanları iş bıraktı
14:04 Amed Kent Konseyi Çocuk Meclisi ilan edildi
14:00 Erdoğan’da anayasa açıklaması: Tekrar seçilme gibi bir derdim yok
13:11 DYO işçileri greve çıktı
13:07 Temel Conta işçileri: Saldırılar kararlılığımızı artırıyor
12:55 Gazeteci Öznur Değer tahliye edildi
12:11 ÇED sürecini beklemeden otel inşaatını bitirdiler
12:02 MB enflasyon tahminlerinde değişikliğe gitmedi
11:59 Silahlı saldırıya uğrayan Yiğiter'in tedavisi sürüyor
11:52 Gazeteciye cinsiyetçi hakaretlerde bulunan polise takipsizlik
11:32 AKP'li Alagöz'ün madeni suyu zehirliyor, yetkililer izliyor
11:31 Ali Haydar Kaytan ve Rıza Altun’un ailelerinden teşekkür mesajı
10:32 Bakırhan: Ya Kürt-Türk ilişkilerini yeniden kuracağız ya da tükenip gideceğiz
10:03 İstanbul’da gözaltına alınanlar adliyeye sevk edildi
09:49 Yazar Gretchen Dutschke-Klotz’dan Öcalan’a destek açıklaması
09:17 Mahkeme valiliğin Şêx Seîd yasağı kararını iptal etti
09:09 Amed'de sürecin nabzı: Öcalan'ı Meclis'e çağırıp özgürlüğünü sağlamıyorlar!
09:08 'Cezaevlerinde infaz değil, öldürme politikası uygulanıyor'
09:07 Asker kurşunuyla katledildi: Jandarmadan 'evi kaçak mı değil mi' talebi
09:06 Besta yok ediliyor
09:02 'Haksız tahrik' indirimi failleri cesaretlendiriyor
09:01 Cemile Çağırga'nın annesi: 2 çocuğum katledilmesine rağmen barış diyorum
09:00 22 MAYIS 2025 GÜNDEMİ
07:54 Ege Denizi’nde 6.0 büyüklüğünde deprem
21/05/2025
23:55 Tayyip Temel: Sürecin inisiyatifi Sayın Öcalan’da
23:45 İsrail saldırılarında 63 Filistinli katledildi
23:26 Rusya: Ukrayna'da ilk önce ateşkesin sağlanması yaklaşımına karşıyız
22:48 Hacettepe Üniversitesi öğrencilerine ırkçı saldırı
21:36 ‘Kent Uzlaşısı’ davasındaki karara tepki: Kazanan biz olacağız
21:14 İBB soruşturmasında bir şirkete daha kayyım atandı
20:57 ‘Kent Uzlaşısı’ davasından tahliye çıkmadı
20:46 Kadın Zamanı Derneği: Şiddetsiz yaşam için mücadele edeceğiz
20:31 Kürt Dil Bayramı etkinlikleri devam ediyor
20:11 RTÜK'ün yeni üyeleri seçildi
19:41 Gazze'de devre dışı kalan hastane sayısı 20'ye yükseldi
19:17 Şirnex’te doğa talanına karşı yürüyüş
19:10 Tutsak öğrenciler için eylem
19:04 KHK eylemi 332'nci haftasında
19:02 Wan’da 38 örgütten çağrı: Hasta tutsaklar serbest bırakılsın
18:31 Kürt Dil Bayramı kapsamında dengbêj dinletisi
18:25 Seyithan Durdu’yu öldürmekten yargılanan asker: Kürtçe konuşsa bile bir vatandaşın ölümüne üzüldüm!
18:20 ‘Askerler Kürtçe dil derneğine gelip hukuka aykırı yorumlar yaptılar’
18:12 Neşet Güven 31 yılın ardından tahliye edildi
17:45 Fırtına Vadisi davası görüldü
17:42 Avukat Ruken Gülağacı’na ev hapsi
17:18 Hasta tutsak Koyuncu'nun tahliyesi 9 ay ertelendi
16:42 Eş genel başkanlardan Tekik’in ailesine ziyaret
16:36 DEM Partili Livan Orman serbest bırakıldı
16:28 DEM Parti'den grevdeki işçilere dayanışma ziyareti
15:16 Yüksel Koç tutuklandı
14:49 AB ülkeleri 'savunmayı güçlendirme' konusunda uzlaştı
14:44 HSK seçiminin iptali için AYM’ye başvuru
14:43 Wan'da zırhlı araç motosiklete çarptı: 2 yaralı
14:35 İmamoğlu protestoları raporu: İşkence yasağı ihlal edildi
14:21 Tahliye edilmeyen Saymadi: HDK toplumsal bir örgütlenmedir
14:03 'Etkin pişmanlıktan' ifade veren Yıldız tahliye oldu
13:59 Asker ve polis annelerine çağrı: El ele verelim
13:54 Eş genel başkanlardan Sağlam'ın taziyesine ziyaret
13:12 Çerkes Soykırımı 161. yılında: Yüzleşme çağrısı
12:32 Çankaya Belediyesi’nin köpek katliamı protesto edildi
12:19 Kayyım Tekbıyıkoğlu merkeze çekildi
11:57 Katledilen meslektaşlarını anan gazetecilere soruşturma
11:46 Savcı gazeteciye beraat kararını istinafa taşıdı
10:38 İsimsiz örgütün propagandasından tutuklandılar