Ege İnsan Hakları Okulu Çalıştayı: Cezasızlık politikası yasalaştı

img

İZMİR – Otoriter devletlerin inşasında hukukun önemine değinilen Ege İnsan Hakları Okulu Çalıştayı’nda, cezasızlık politikasının artık yasal bir statüye kavuştuğu vurgusu yapıldı.

Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Dünyada İnsan Hakları ve Demokrasi İçin Avrupalı Avukatlar Birliği (ELDH), Avrupa Demokrat Avukatlar Birliği (AED) ile İzmir Dayanışma ve Bilimsel Araştırma Derneği tarafından düzenlenen Uluslararası Ege İnsan Hakları Okulu 2022 Sonbahar Çalıştayı’nın ilk günü sona erdi.

Günün son oturumu ÖHD İzmir üyesi Aryen Turan’ın moderatörlüğünde yapılan “Otoriter devletin inşasında hukuk ve yargılama” başlıklı oturum oldu.

Burada ilk olarak konuşan Akademisyen Hülya Dinçer, devletin otoriterliği açısından bir kesinti ve kopuşun aksine bir devamlılık olduğunu kaydetti. Türkiye tarihinin parti kapatma davaları, Devlet Güvenlik Mahkemeleri ve kitlesel siyasi davalardan oluştuğunu söyleyen Dinçer, “Hukuk otoriter yönetimlerin elinde hep bir silah ve dışlayıcı bir unsurdu. Şimdi ise bu dışlamanın genelleştiğinden bahsediyoruz. Yeni cezasızlık rejiminin nasıl inşa edildiği ve nasıl bir dönüşüm olduğunu konuşmak önemli. Hem hukuk yapım sürecinde ciddi bir dönüşüm var. Dünyada ortaklaşan otoriterleşme ve muhafazakarlaşma da hukukun farklı biçimlerde işlevsel kılındığını görüyoruz. Türkiye’deki hukuk pratikleriyle Macaristan, Polonya veya Brezilya’daki pratikler örtüşüyor. Birbirlerinden ödünç alınıp geliştiriliyor. Ortaklaşan belirli noktalar ise iktidarın merkezinin yürütmeye kayması, yasa yapma yetkisini gasp etmesi ve hukuk devletinin işlevsizleşmesi” ifadelerini kullandı.

‘HUKUK SERMAYENİN İHTİYAÇLARINA GÖRE İŞLİYOR’

Hukukun bir diğer işlevinin de kamusal düzeni sermayenin ihtiyaçlarına göre yeniden düzenlemek olduğunu vurgulayan Dinçer, şöyle devam etti: “Hukukun bu işlevi hem iç güvenlik hem de ekonomik alanda istisnai yetkilerin olağan hukuk içinde yer edinmesine neden oluyor. Neoliberal politikalar bakımında hukukun nasıl bir güç olduğuna örnek olarak acele kamulaştırma istisnai bir yetkiyken bugün enerji yatırımlarında bir güç olarak kullanılıyor. İkizdere, Mezeköy’de olduğu gibi devasa yatırımlar, mülksüzleştirme acele kamulaştırma kararlarıyla hayata getiriliyor. Buna 2015 sonrasında Sur’un bakanlar kurulu kararıyla tamamen yıkılması buna bir örnek. Yine OHAL ile birlikte yürütmeye grev erteleme yetkisinin verilmesi güvenlik soruşturmasının artık yerleşik yasaklara dönüşmüş durumda.”

CEZASIZLIK YASAL HALE GELDİ

“OHAL hukuku ile OHAL’in dışına çıkan yeni bir rejim inşa edildi” diyen Dinçer, “Hem devletin güvenlik aygıtı hem de OHAL uygulamaları için yeni bir cezasızlık rejimi oluştu. Bu cezasızlık savaş politikalarına dokunulmazlık alanı açmayı hedefliyor. Yasaya aykırı biçimde hayata geçirilen bir cezasızlık değil bizzat yasayla oluşturulan bir durumla karşı karşıyayız. Hak arama sürecinin kendisinin şiddete dönüştüğü hukukun askıya alındığı hiçbir hukuki güvenceye sahip olmayan bir suç rejimi inşa edildi. Hiçbir adli makamın yargılamaya dahil olmadığı, faillerin anonim kaldığı ve kalacağı, yargının baştan yaşananlardan elini çektiği bir düzen oluştu. Örneğin OHAL döneminde işlenen suçları yargılamak yürütmenin iznine bağladı. Oysa ki uluslararası hukuk ‘işkence ihlal edilemez bir yasak ve yargılanması izne bağlanamaz’ der. Fakat Türkiye’de güçlendirilmiş yasal koruma kalkanı oluşturuldu” şeklinde konuştu.

OTORİTER EĞİLİM

Ardından konuşan ÖHD üyesi Avukat Özgür Erol ise, ulus devletlerin otoriter eğilimlere sürüklenerek yasayla yöneten değil yasayı yöneten bir konuma geldiğini dile getirdi. Hukukun yönetilmesinin bir yurttaş suçlanması için hukuki bir gerekçe aramama anlamına geldiğini belirten Erol, “Bu mekanizma içinde hukukun yeri, devletin kuvvetine dönüştülemeyen her kesimi devletin içine almaya yarayan bir duruma dönüştü. Türkiye’de hukuk politik tekeli devletin bekası normu üzerinden işliyor. Devletin bekası olağan ya da olağanüstü yasaların tamamından azade bir duruma takabil eder. Örneğin son dönemde yasılan askeri operasyonlar hangi hukuksal saike dayanmaktadır. Buna dair herhangi bir süreç işliyor mu” diye tepki gösterdi.

BEKA DEVLETİ

“Türkiye’de artık standart suç kavramı ikiye bölünmüş durumda” diyen Erol, “İlk olarak adli suçlar olarak tabir edilebilecek kriminal eylemlerin düzenlendiği yargılama rejimi var. Son 5 sene yapılan yasal değişiklikler bu tip suçların yargılama ve infaz maliyetini en aza indirgeme üzerine kurulmuş durumda. İkinci yargılama düzeyi olan siyasi yargılamalar. Büyük müsamere salonları ve büyük infaz mekanları bunlar için kuruldu. Bunlar için hiçbir maliyetten kaçılmaz. Bunların maruz kaldığı düzene ceza sömürgesi diyorum. Bunun en somut örneği Ankara’da görülen Kobane davası. Bu davada TEM şubenin bilgi notunda HDP’nin şiddetin odak merkezinde bulunduğunun kabul edildiği hukuki olarak değerlendirildiği gözlenmiştir. Bu değerlendirmeyi bir hukuk kurumu değil idari bir kurumdaki alt şube yapıyor. Savcılıkta bunu baz alarak iddianame hazırlıyor” ifadelerini kullandı.

‘SİSTEMİ DİRENENLER BELİRLEDİ’

AKP’nin dizginsiz bir hegemonya kurma hevesiyle yeni hukuksal aktör ve kurumlar oluşturduğunu sözlerine ekleyen Erol, böylece hukuk dışı pek çok mekanizmanın hukukun içerisine dahil olduğunu söyledi. Erol, “Örneğin hükmün açıklanmasını geri bırakma düzenlemesi eliyle 5 sene boyunca insanları denetleme yetkisi getirildi. Bu yasayla birlikte politik davalarda beraat etme oranı azaldı. Adli takip ile birlikte serbest bırakma meselesi ortadan kalktı. Adli kontrol sistemi binlerce kişi sürekli ve düzenli olarak kayıt ve denetim altında. Bunlar cezalandırmayı toplumun derinlerine doğru götürmenin yoluydu. Bu sistemlerin derinleşmiş olmasının sebebi ise Türkiye’de demokratik direnç seviyesinin yüksek olmasıdır. Dolayısıyla bu sistemi asıl belirleyen sisteme karşı direnme kapasitesidir” ifadelerini kullandı.

Çalıştayın ilk günü ressam Sevinç Altan’ın resim sergisi ve söyleşi ile son buldu.

Diğer başlıklar

20:53 Akdeniz’de kasıtlı çıkarıldığı belirtilen yangınlarda artış
20:47 HDP'nin eski MYK üyelerinin ‘Ermeni Soykırımı’ açıklamasından yargılandığı davada karar çıktı
20:20 Şenyaşar ailesinin eylemine DEM Partili kadınlar ve avukatlardan ziyaret
19:46 YSK’den ‘iftar’ kararı: Sayım aralıksız yapılacak
19:34 Bakırköy Cezaevi önünde gözaltına alınanlar serbest bırakıldı
19:27 Nijerya'da 3 ayda 202 kişi menenjitten hayatını kaybetti
18:02 Bakırköy Cezaevi’nde tutsaklar görüş sonrası darp edildi
17:50 Genç: Erdoğan Kürt sorununda çözüme yönelmez
17:23 DEM Parti’den bir ilk: Engelliler için yeni bir yaşam mümkün standı
17:16 DBB’ye ait malzemeler askeriye ve emniyet tarafından taşınıyor
16:59 Yargıtay, Ata ve Mızrak davasında polislerin beraatını onadı
16:49 DEM Parti seçim çalışmalarına hız verdi
16:46 MB rezervleri bir haftada 4 milyar 53 milyon dolar azaldı
16:39 DEM Parti: AKP’liler Belçika’daki ırkçı saldırının sözcülüğünü yapıyor
16:30 Hatimoğulları: Savaş için kapı kapı dolaşacağınıza barış için İmralı kapısını açın | YENİLENDİ
16:21 Adalet Nöbeti’nden ‘İmralı kapısını açın’ çağrısı
16:07 Zana Bedlîslilere seslendi: Sandıklarınıza sahip çıkın
16:07 DEM Parti: Antalya'da adaylarımızı geri çekmiyoruz, oylar DEM'e
16:01 Temelli Colemêrg'de: Bu faşist iktidarı yıkacak olan sizin iradenizdir
16:00 Hatice Yıldız’ın tutukluluğu Bakırköy cezaevi önünde protesto edildi
15:47 Roboskî’yle yüzleşme olmadan demokrasi mümkün değil
15:34 Meleyî aşireti DEM Parti’ye desteğini açıkladı
15:17 Bakırhan: Halk onuruna ve iradesine sahip çıkacak
15:15 Pontoslu yazar Haralambidis yaşamını yitirdi
15:05 Êlih kayyımı AKP adayı için 53 milyona koli hazırlattı
15:01 Amed’de okul temizliği yaptırılan 15 öğrenci zehirlendi
14:55 Tutsaklardan siyasi partilere mektup: Açlık grevleri konusunda rol üstlenin
14:37 Mart ayı katliamlarıyla yüzleşme çağrısı
14:18 Okullar 1 Nisan'da tatil
14:16 Bayındır Bazîd’den seslendi: 1 Nisan’da başarımızı birlikte kutlayalım
14:01 Yargıtay Başkanı onuncu turda da seçilemedi
13:08 Açlık Grevi İzleme Koordinasyonu: Tutsakların talepleri karşılanmalı
12:55 DEM Parti’den 3 merkezde miting
12:48 Mûş'ta vali, kaymakam ve komutandan seçim çalışması
12:22 Esenyurt'ta 5 katlı binada yangın çıktı
12:21 Kütahya ve İstanbul’da erkek şiddeti
11:57 AKP'li belediyenin taş ocağına 'ÇED gerekli değil' kararı
11:42 ÖHD’den iki bakanlığa başvuru: Sağlık hakkı ihlaline sebep olan uygulamalar son bulsun
11:33 Abdullah Öcalan’ın avukatlarından yeni görüşme başvurusu
11:06 Zafer işareti gerekçesiyle seçim görevi iptal edildi
10:42 Kantinden para ile satın aldıkları eşyalara el konuldu
10:41 Agrobay işçileri ilk kazanımlarını elde etti
10:29 Cisim patlaması raporu: Dayan ailesi mağdur edildi
10:23 Ertak: Şirnex'te 2004 ruhuyla sandık başına gidelim
09:37 DEM Parti'ye destek yürüyüşü
09:13 Gazeteci Ahmet’in akıbetine dair 156 gündür açıklama yok
09:12 Tutsaklar 123 gündür açlık grevinde
09:11 DEM Parti Cihanbeyli için seferber
09:09 Xinûs eşbaşkan adayları: Herkese eşit hizmet vereceğiz
09:08 Abdullah Öcalan'ın avukatı: CPT güven veren bir kurum olmaktan çıktı
09:07 Wêranşar DEM'den yana
09:06 Ebexliler 2019’un hesabını soracak!
09:04 'Taşıma' hilesine karşı binlerce hareketli seçmen başvurusu
09:02 Tutsak yakınlarından hukuksuzluğa karşı dayanışma çağrısı
09:01 Tuncel: Sandığa gidelim, gasp edileni geri alalım
09:01 28 MART 2024 GÜNDEMİ
08:51 Ahlat T Tipi’nde provakatif saldırı
08:42 Beyaz Saray’dan İsrail’i görüşmeye ikna çabaları
27/03/2024
23:59 Riha’da kitlesel halk buluşmaları: Halka hizmet DEM Parti ile gelecek
23:56 Halk buluşması mitinge dönüştü: Hiçbir kuvvet Êlih’in kafasını karıştıramaz
23:22 Riha’da gözaltına alınan 7 kişi serbest bırakıldı
21:41 Barikat Riha’dan DEM Parti’ye destek yürüyüşü
21:34 Agirî ve Wan'da gençlik şöleninde tecrit vurgusu
21:08 Serüven Kültür Dünya Tiyatro Günü’nde sokakta
20:53 Memurlar AKP çalışmalarına götürülüyor
20:36 Mêrdîn adayları sahada: Sesimiz sandıklardan güçlü çıkmalı
20:30 Tiyatro oyuncularından DEM Parti’ye destek
20:22 Haber Sen: TRT anayasal suç işliyor
20:05 Zana: İmralı kapıları açılsın
19:47 Emine Şenyaşar’ı ziyaret etmek isteyen EMEP’lilere engel
19:43 İzmir'de kadın katliamları protestosu: Örgütlenelim
19:38 Colemêrg’teki final mitingine kitlesel yürüyüşle çağrı yapıldı
19:15 İstanbul’da çok sayıda gözaltı
19:09 KHK eylemi 287’nci haftasında
18:54 Sêrt’te silahlı kavga: 4’ü ağır 8 yaralı
18:28 Bodrum’da kadınlar çocuk istismarını protesto etti
18:04 Erdoğan Êlih’de Ankara ve İstanbul için oy istedi
17:57 İHD Ankara Şube Ekoloji Komisyonu Yıllık Ekoloji Raporu’nu açıkladı
17:02 Türkdoğan TİHV ve İHD’yi ziyaret etti
16:51 DEM Partili adaylar: Adana için yeni bir tarih yazma vakti geldi
16:49 DEM Parti seçim çalışmasında: 1 Nisan'da zaferi kutlayacağız
16:47 Zana'dan Adalet Nöbeti'ne ziyaret: Annelerin mücadelesi olmasa dilimiz yok olurdu
16:38 Eğitim Sen: Cumhur İttifakı adayları okullarda propaganda yapıyor
16:22 Erdoğan Amed'de: Bu kardeşinize yüzde 28,5 oy çıkmışsa durup düşünmemiz lazım
15:50 Hatimoğulları'ndan Erdoğan'a: Çık sen kendini ıspatla
15:47 Emekliler: Sandıkta hesap soracağız
15:40 ÖHD, Marmara Bölgesindeki cezaeevlerine dair raporunu paylaştı
15:37 Hareketli seçmenler Muğla'dan yola çıktı
15:15 Mahkeme kararı verdi: Devletin öğrencilere yemek sağlama yükümlülüğü yoktur
15:12 Trabzon’da göçük: 3 işçi yaşamını yitirdi
15:10 Uçar: Bu seçim Şêx Seîd'e hakaret edenler ile Şêx Seîd'in torunları arasında
14:49 Belediyeden 'Yardıma muhtaç' kuyumcuya 70 bin TL yardım!
14:43 Cezaevinde rahatsızlanınca hastaneye kaldırıldı
14:30 Bayındır Qereyazî’de: Bu seçim, Kürtlerin dili, kimliği için referandumdur
14:20 DEM Parti'den Elkê'de sandık güvenliği eğitimi
14:18 Türkiyeli yetkili: Rusya saldırganlarını tutuklama talebi yoktu
13:49 Hrant Dink davası sanığı: İstihbaratı cinayetten bir gün sonra almış gibi rapor düzenledik!
13:44 Çewlig'de miting
13:40 Akkuyu'da maaşlarını alamayan işçiler iş bıraktı
13:28 Öğrenciler Erdoğan’ın mitingine taşındı
13:16 Baro ve STÖ’lerden CPT’ye İmralı çağrısı: Çözüm için adım atın
12:54 Açlık grevinde olan 5 tutsağa hücre cezası
12:37 Licik bilirkişi raporu: Zehirli kimyasalın Fırat’a taşınma riski var
12:18 Yargıtay Başkanı 6'ncı turda da seçilemedi
12:02 YNK: Kerkük'te Türkmen Cephesi ile anlaşan KDP ulusal değerleri sattı
11:35 Bakırhan: Üçüncü yol ağacının altında birleşelim
11:13 Yaşlı nüfus 5 yılda bir buçuk milyon arttı
11:00 Sınırdaki saldırılarda 10 kolber yaralandı
10:28 Roboskîliler: AKP'ye giden her oy üstümüze bomba olarak yağacak
10:27 Şirnex ve Riha'da ev baskınları
09:52 Hezro kırsalında askeri operasyon ve abluka
09:23 HRW ve Yurttaşlık Derneği: Depremle ilgili yetkililerin soruşturulmasına izin verilmeli
09:10 Gazeteci Ahmet’ten 155 gündür haber yok
09:09 Açlık grevi eylemi 122'nci gününde
09:08 'Bize ulaşan herkesi sandığa taşıyacağız'
09:07 Kayyım kadın merkezini yıllık bin 500 TL'ye kiraya verdi
09:06 AKP'liler ‘oy verme’ sözü karşılığında rüşvet dağıtıyor
09:04 Eşbaşkan adaylarından 'sandığa sahip çık' çağrısı
09:04 DAİŞ saldırıları: 2015 öncesi konumuna dönmek istiyor
09:03 Ege'den binlerce kişi kayyımları göndermeye gidiyor!
09:02 Hak savunucuları: Yıldız'ın tutuklanması insan hakkı ihlalidir
09:02 Kuzey ve Doğu Suriye'de yerel yönetim
09:01 Ayşe Gökkan: Merhamet dilemiyor, ataerkil yargıya baş eğmiyoruz
09:00 Dilovası’nda seçmenler değişim için sandığa gidecek
09:00 27 MART 2024 GÜNDEMİ
26/03/2024
23:59 Zana: Kürt halkı baskılara karşı boyun eğmedi, eğmeyecek
23:52 30 yıl sonra 'Bijî berxwedana zindanan' sloganıyla karşılandı
23:02 WHO: Dêrazor’daki saldırıda bir çalışanımız yaşamını yitirdi
22:50 Mêrdîn’de kayıp gencin cesedi suda bulundu
22:35 Hezex’te coşkulu halk şöleni
22:06 Mêrdîn’de çalışmalarını hızlandıran adaylardan ilçe ve köy ziyaretleri
21:18 Kerboran’da yurttaşlardan AKP’li belediyeye tepki
20:54 Agrobay işçileri: Emeğimiz ve alınterimizi istiyoruz
20:45 Uçar: Atacağımız her adım herkesin geleceğini belirleyecek
20:15 Emine Şenyaşar’ın Adalet Nöbeti 62’nci gününde
20:07 Akademisyen Sirman serbest bırakıldı
19:25 Xana Axpar'da husumetli aileler barıştırıldı
19:00 AKP’nin Amed adayları oy karşılığında BİM kartı dağıtıyor
18:19 Ankara’da bir öğrenci yaşamına son verdi
17:51 DEM Parti'den Silopiya’da konvoy ile mitinge çağrı
17:42 ‘DEM Riha’ya, Riha DEM Parti’ye çok yakışacak’
16:21 Zana: Belediyeler zihinlerin temizlenmesi için önemli bir yer
16:15 Keskin ve Yarkın hakkında ceza istemi
16:05 Adalet Nöbeti’nde mücadele vurgusu
15:52 Colemêrg'teki polis şiddetine dair soru önergesi
15:32 DEM Parti sahada: İrademizi kayyımlardan geri almaya geliyoruz
15:20 DEM Parti hasta tutsaklar için Meclis araştırması istedi
15:17 Riha’da bir kadını katletme girişimi
14:54 Öğretmenevi’ndeki yolsuzlukla ilgili davada savcı değişikliği!
14:43 Sedyeyle cezaevine götürülen Yıldız için AYM'ye başvuru